Vroeger was de trein de enige ‘snelle’ manier om in de Pyreneeën van A naar B te komen. Echt snel ging het niet, maar voor die tijd was alles rapper dan een ezel al grande vitesse. De kanariegele en knalrode boemeltjes van toen rijden nog steeds. Nu niet meer met arbeiders maar met toeristen. Ik maakte een tocht met Le Train Jaune en de Le Train Rouge door de Pyrénées Orientales: slow travel to the max!

Le train jaune

Foto: ©OT FONT ROMEU

Le Train Jaune heeft niet voor niks ‘kanarie’ als bijnaam. De knalgele boemel ploegt zich tussen Villefranche en Latour-de Carol-Enveitg op z’n elfendertigst door de oostelijke Pyreneeën (Pyrénées Orientales). Hij tuft door de vallei van rivier de Têt, langs imposante berglandschappen naar een hoogte van 1600 meter. Honderd jaar geleden was dit smalspoor de enige verbinding tussen bergdorpen onderling en zorgde voor ontsluiting met de buitenwereld. Er waren plannen om de gele kanarie een toontje lager te laten zingen, maar dat onzalig plan belandde gelukkig in de ijskast. Sterker nog: de aanvraag voor plaatsing op de werelderfgoedlijst is de deur uit.

Foto: @ADT66 Lovelivetravel

Le train rouge

Foto: ©SATPCF

De gele kanarie heeft een knalrode concullega: Le train rouge. Dit zestig jaar oude spoorwegerfgoed rijdt tussen Riversaltes en Axes. De spoorlijn is 120 jaar oud en ligt net als het traject van Le train jaune in het oostelijk deel van de Pyreneeën, in Frans Catalonië. Met een topsnelheid van 30 kilometer per uur tuft de rode trein doucement door wijngaarden, bossen en antieke tunnels, over viaducten en bruggen en langs bergkloven, kleine bergdorpjes, machtige chateaus en oude stationnetjes.

Woeee-woeee door de Pyreneeën

Met een paar ferme wooeee-woooee’s zetten de wagons van Le Train Rouge et Jaune zich in beweging. De meeste reizigers zitten in de open wagon, maar er zijn ook dichte wagons. Piepend en krakend knarst de trein zich vooruit en langzaam maar zeker naar boven. Er moeten heel wat hoogtemeters worden overbrugd met stijgingspercentages tot wel zes procent. Soms weet je van gekkigheid niet waar je moet kijken. Zie je links een mooie bosrijke vallei voorbijkomen, mis je rechts net een waterval. Spot je aan de ene kant een fotogeniek vervallen stationnetje, blijkt aan de andere kant een oud kasteel tussen de rotsen te staan.

Rail Away is er niks bij

Even buiten het raam hangen voor een mooie foto kan gevaarlijk zijn, want de trein rijdt vlak langs bomen en komt regelmatig door tunnels. Na elke bocht of tunnel is het uitzicht weer anders. Ik blijf heen en weer schommelen, van de ene kant van de trein naar de andere. En dan die bruggen! Helaas kan je zelf niet zien hoe mooi het eruit ziet van een afstand, maar de gele trein op de Pont Séjourné, een 65 meter hoog viaduct met twee etages en de 250 meter lange hangbrug Pont Gisclard over rivier de Têt moeten toch echt een pláátje zijn. Alsof je in een aflevering van Rail Away zit. Het mag dan hartstikke toeristisch zijn, het is wel de unieke mogelijkheid om de Pyreneeën van een bijzondere kant te bekijken. En dat voor de prijs van een treinkaartje.

Vlag van Catalonië

Le Train Rouge en Le Train Jaune zijn niet de enige oude treinen die nog in Frankrijk rijden. Er zijn zo’n zeventig van dit soort authentieke treinen die toeristen vervoeren. De rode en gele kleur is niet toevallig: de rode en gele trein verwijzen naar de kleuren van de vlag van de streek, Frans Catalonië, die geelrood gestreept is. De oude, open boemeltjes worden gekscherend ook wel TGV genoemd, Train Grande Ventilation of Vibration.

Conducteur of machinist?

De Franse vertaling voor machinist is conducteur. Afgeleid van het Franse werkwoord conduire, dat rijden of sturen betekent. Een Franse ‘conducteur’ (dus niet de machinist) is een controleur.

Maak kennis met Tjibbe, de Nederlander aan het ‘roer’ van Le Train Rouge

Ik interviewde een machinist van de Le Train Rouge. En niet zomaar eentje, maar een Nederlander: Tjibbe Spoelstra, voor wie elke treinreis een feest is. Het artikel verscheen in de Leeuwarder Courant en Dagblad van het Noorden. Klik op de foto hieronder om het artikel in pdf te lezen. Tip: klik op beeld > paginaweergave > weergave van twee pagina’s voor het beste (lees)resultaat.

Frans Catalonië en de Pyrénées Orientales hebben veel meer te bieden:

• Een culinaire marathon
• On-Frans stukje Frankrijk
• Cultureel & Catalaans