Marker Wadden – nieuw stukje Nederland


Voor een onbewoond eiland hoef je echt niet ver te reizen.  Nederland heeft zelf ook een paar van die paradijsjes: de Marker Wadden. De natuur mag zijn hier zijn goddelijke gang gaan. Op één eiland wordt de mens geduld. In Lelystad stapte ik op een soort mini-uitvoering van de Onedin Line en nam als ‘eendagsgast’ een kijkje op dit naamloze eilandje in het Markermeer.

Met Abel Tasman naar de Marker Wadden

Tussen de grote charterschepen in de Bataviahaven in Lelystad ligt een van de veerboten die van en naar de Marker Wadden vaart: de Abel Tasman. Geen grote kolos, maar een sierlijk wit schip, een mini-versie van de Onedin Line. Via de loopplank stappen we aan boord en lopen zo de geur van verse koffie in. Met een dampende kop in de handen zitten we first row op het bovendek en turen in de verte: de contouren van de Marker Wadden zijn al een beetje zichtbaar.

Voordat we goed en wel de haven uit zijn, wordt onze blik getrokken naar iets anders: een enorm beeld op een pier. Het is het silhouet van een hurkende man. Het beeld Exposure, zoals het officieel heet, is 26 meter hoog, gemaakt van staal van hoogspanningsmasten en maakt deel uit van Land Art Flevoland. De Abel Tasman vaart de hurkende man voorbij, zet de vaart erin en stoomt op naar de Marker Wadden, een uurtje varen verderop.

marker wadden

Marker Wadden werken als filter

We zijn omringd door water van het Markermeer. Zo op het eerste oog lijkt er niets aan de hand, maar er is een groot probleem met dit water: de kwaliteit is (letterlijk) bagger. En de Marker Wadden doen iets aan dat probleem. Hoe dan? Daar weet vrijwillig boswachter Bart van Natuurmonumenten meer van: “Sinds de aanleg van de Houtribdijk is het Markermeer een soort wastobbe geworden, omringd door steen. De waterkwaliteit en het leven in het water zijn daardoor behoorlijk verslechterd. Slib dat opdwarrelt, kan zich nergens afzetten en blijft dus rondzweven in het water. De Marker Wadden zijn aangelegd om een soort filter te vormen waar slib in achterblijft.

Op de eilanden staat heel veel riet in de slenken, die maken deel uit van de natuurlijke ‘zuiveringsinstallatie’ die de Marker Wadden zijn. Het is nu nog te vroeg om te zien of het echt werkt, het is een gecontroleerd experiment. Maar de natuur vaart er wel bij en geven nu al een impuls aan de natuur en de leefomstandigheden voor waterplanten, schelpdieren, vogels en vissen”.

Duinen en schelpenpaadjes

De nieuwe Waddeneilanden zijn dus door mensenhanden gemaakt. Of beter gezegd: door grote graafmachines die het 12.000 jaar oude slib, klei en zand van de bodem van het Markermeer haalden en op vijf van tevoren uitgedachte plekken teruglegde. Toch heb je niet het gevoel op een kunstmatig eiland rond te lopen. Oké, je ziet dat het helmgras nog jong is en keurig in het gelid staat. Maar als je door je oogharen heen kijkt, waan je je met de duinen, de doorgangen naar de strandjes en de schelpenpaden op een mini-Waddeneiland.

Geen auto’s, geen fietsen en haast geen mensen. Die waaieren na aankomst in het haventje van de Marker Wadden uit over het eiland om te wandelen over de twaalf kilometer aan paden en vlonders. Het enige wat je hoort is het ruisen van het water en het gekrijs van de honderden, misschien zelfs duizenden meeuwen die hier hun broedplaats hebben gevonden.

Flevoland Nederland

Geen bos op de Marker Wadden, wel moeras

Natuurliefhebbers en vogelaars kunnen hier hun hart ophalen. Naast meeuwen vind je hier namelijk een brede verscheidenheid aan vogels. Sta af en toe een paar minuten stil en de baardmannetjes vliegen je bij wijze van spreken om de oren. De natuur mag zijn goddelijke gang gaan op de Marker Wadden. Wel verzorgt de beheergroep van de Marker Wadden het onderhoud op het enige voor mensen toegankelijke eiland, onder meer bij de paden, vlonders en de uitkijkpunten. “Ook halen we zoveel mogelijk bomen weg. De Marker Wadden moeten geen bos worden, maar een moerasgebied met veel waterplanten en riet. Hoe meer riet, hoe beter. Des te groter de filterende werking”, legt boswachter Bart uit. Hij fietst op de enige fiets van het eiland rond, om een oogje in het zeil te houden en belangstellenden te informeren over de flora en fauna op dit naamloze eilandje.

Gele moerasandijvie

In de zomermaanden kleurt het eiland geel: tot zover het oog reikt staat de moerasandijvie (ja, bestaat echt)  te bloeien. In deze gele wereld staan drie vogelkijkhutten en een uitkijktoren die je niet kunt missen: de Lepelaar. Vanaf dit hoogste punt heb je een panoramisch uitzicht over het eiland en het Markermeer. En als het helder weer is, zie je Lelystad, Almere, Amsterdam en Enkhuizen ook liggen. Je hebt zicht op de nederzetting op het eiland. Een paviljoen, vier vakantiehuisjes, drie kunstenaarshuisjes, een sanitairgebouw en een paar panden voor natuuronderzoekers en medewerkers van Natuurmonumenten. Ook is er een minicamping voor kleine tentjes. Boten kunnen voor een paar dagen terecht in de haven.

Flevoland Nederland

Zelfvoorzienend eiland

Om hier langer dan een dag te bivakkeren, moet je – net als het eiland – zelfvoorzienend zijn, want er geen winkel of restaurant. Alleen in het paviljoen kun je overdag terecht voor een kop koffie, een snack of lunch. Dat paviljoen is ook een prima plek om een dag Marker Wadden af te sluiten. Met zicht op ‘zee’ of op de haven, waar de Abel Tasman alweer klaarligt om de laatste lading eendagsgasten terug naar de wal te brengen.

Flevoland Nederland


Marker Wadden

De Marker Wadden maken deel uit van Nationaal Park Nieuw Land in de provincie Flevoland. Natuurmonumenten beheert de Marker Wadden. Paar keer per dag vaart er een veerdienst.  Let op: honden zijn niet toegestaan op de Marker Wadden. Overnachten kan op de camping of in een van de vakantiehuisjes. Een dagtocht met de driemaster Abel Tasman is via de website te boeken.

Flevoland Nederland


Flevoland heeft meer te bieden. Landschapskunst bijvoorbeeld. Die kunst blijft, van meer tijdelijke aard is de Floriade.